Melatonine: De Biologische Klok van het Lichaam

Melatonine, vaak aangeduid als het ‘slaaphormoon’, heeft een invloedrijke positie in het menselijk lichaam. Meer dan alleen een hormoon dat slaap reguleert, heeft melatonine een scala aan effecten die van belang zijn voor ons welzijn.

Hier duiken we dieper in de wereld van melatonine, van de basisprincipes tot de bredere implicaties voor de gezondheid.

Wat is melatonine?

Melatonine is een natuurlijk voorkomend hormoon dat wordt geproduceerd door de pijnappelklier, een erwtvormige klier in de hersenen. Zijn productie en vrijgave zijn sterk gekoppeld aan de licht-cyclus van onze omgeving.

Wanneer het donker wordt, neemt de melatonineproductie toe, waardoor we slaperig worden. In het licht neemt de productie af.

Wanneer melatonine innemen?

Melatonine-inname hangt nauw samen met het slaap-waakritme van het individu. Voor de meeste mensen die melatoninesupplementen willen gebruiken om slaapproblemen of jetlag te behandelen, wordt aanbevolen om melatonine 30 minuten tot een uur voor het slapengaan in te nemen.

Dit bootst de natuurlijke stijging van melatonine in het lichaam na zonsondergang na. Echter, voor mensen die last hebben van jetlag, kan het tijdstip van inname variëren, afhankelijk van de nieuwe tijdzone en het advies van een arts.

Belangrijk is om consistent te zijn in de inname om het circadiaanse ritme niet verder te verstoren. Bovendien moet men voorzichtig zijn met het gebruik van melatonine overdag, aangezien het slaperigheid kan veroorzaken en het normale ritme kan verstoren.

Het is altijd raadzaam om met een gezondheidsdeskundige te overleggen voordat je begint met het innemen van melatonine of enig ander supplement.

Hoeveel melatonine per dag innemen?

De optimale dosis melatonine kan variëren afhankelijk van de individuele behoeften en het beoogde gebruik. Voor volwassenen varieert de gangbare dosering meestal tussen 0,5 mg en 5 mg per dag.

Lagere doseringen (0,5 mg tot 2 mg) worden vaak aanbevolen voor slaapregulatie en aanpassing aan een nieuwe tijdzone bij jetlag. Hogere doseringen (3 mg tot 5 mg) kunnen in sommige gevallen geschikt zijn, maar het is belangrijk om op te merken dat meer niet altijd beter is.

Overmatige inname van melatonine kan juist leiden tot verstoring van het slaap-waakritme of andere bijwerkingen. Voor kinderen wordt doorgaans een lagere dosis voorgeschreven, en het is essentieel om een kinderarts te raadplegen alvorens melatoninesupplementen aan kinderen te geven.

Om de juiste dosering te bepalen, is het aan te raden om te beginnen met een lagere dosis en deze indien nodig geleidelijk te verhogen, altijd in overleg met een gezondheidsexpert.

Het is ook belangrijk om de gebruiksaanwijzing op het etiket van het product te lezen en de aanbevolen dosering niet te overschrijden.

Dieper in het slaap-waakritme

Het circadiaanse ritme, of onze interne klok, wordt sterk beïnvloed door melatonine. Het zorgt ervoor dat ons lichaam een natuurlijk ritme van slaap en waakzaamheid volgt. Dit ritme is evolutionair ontwikkeld om ons in sync te houden met de 24-uurs rotatie van de aarde.

• Invloed van kunstlicht: Met de uitvinding van kunstlicht, vooral blauw licht van schermen, is ons natuurlijke slaap-waakritme verstoord. Overmatige blootstelling aan dit licht, vooral ‘s nachts, kan de melatonineproductie verminderen en slaapstoornissen veroorzaken.
• Jetlag en ploegendienst: Voor personen die veel reizen of in ploegendiensten werken, kan het circadiaanse ritme verstoord raken. Melatoninesupplementen worden vaak aanbevolen om deze individuen te helpen hun ritme te herstellen.

Andere gezondheidsvoordelen

1. Mentaal welzijn: Er is enig bewijs dat melatonine kan helpen bij het beheersen van stemmingsstoornissen zoals depressie en angst, hoewel het mechanisme niet volledig wordt begrepen.
2. Bescherming tegen ziekten: Studies hebben gesuggereerd dat melatonine bescherming kan bieden tegen bepaalde ziekten, waaronder hartziekten en sommige vormen van kanker.
3. Huidgezondheid: Er zijn aanwijzingen dat melatonine de huid kan beschermen tegen schade door UV-straling en het verouderingsproces kan vertragen.

Bijwerkingen en overwegingen

Het langdurig gebruik van melatoninesupplementen of het innemen van hoge doses kan leiden tot:

• Verstoring van het natuurlijke circadiaanse ritme
• Hormonale onbalans
• Verminderde lichaamstemperatuur
• Dromerigheid overdag

Conclusie melatonine

Melatonine is meer dan alleen een slaaphormoon. Het heeft diepgaande effecten op onze gezondheid en ons welzijn.

Terwijl het gebruik van melatoninesupplementen voor sommige mensen gunstig kan zijn, vooral degenen met verstoorde slaappatronen, is het essentieel om een gezondheidsexpert te raadplegen voordat je ze inneemt.

Het is evenzeer van belang om bewust te zijn van de lichtomgeving waarin we leven, aangezien dit direct van invloed is op de natuurlijke productie van melatonine in ons lichaam.

Veel gestelde vragen over melatonine