Hoe kun je veel zweten in je slaap zo goed mogelijk voorkomen?
Je valt in slaap op een aangename temperatuur – niet te warm, niet te koud – om een paar uur later badend in het zweet wakker te worden. Soms is je pyjama doorweekt en heb je misschien zelfs de behoefte om je lakens te verschonen voordat je weer gaat slapen.
Je bent nat, ongemakkelijk en misschien een beetje bezorgd. Wat is er aan de hand? En belangrijker nog hoe kun je zweten in je slaap voorkomen? In dit artikel bespreken we de oorzaken van nachtzweten en de mogelijke oplossingen om dit zo goed mogelijk te voorkomen.

Wat is nachtzweten?
Ga in de winter zonder jas naar buiten da is de kans groot dat je begint te rillen. Dit is een poging van je lichaam om warmte te genereren. Ga je een warme dag in de volle zon zitten of sta je je uit te sloven in de sportschool dan begin je te zweten. Dit is de manier waarop je lichaam je afkoelt.
Je verwacht te zweten als je aan het sporten bent of op een warme zomerdag buiten bent. Maar ‘s ochtends wakker worden met vochtige pyjama’s en lakens kan verontrustend zijn. Veel zweten in je slaap is in de meeste gevallen ongemakkelijk en vaak niets om je zorgen over te maken. Het kan echter een symptoom zijn van een onderliggend gezondheidsprobleem en moet wel serieus genomen worden.
Zweten in je slaap is een relatief veel voorkomende klacht van zowel mannen als vrouwen in alle leeftijdscategorieën. Enquêtes onder volwassenen die om niet-gerelateerde redenen hun huisarts bezoeken, hebben aangetoond dat tussen de 10 en 40 procent zegt dat ze op zijn minst af en toe last hebben van nachtelijk zweten.
Wanneer je last hebt van nachtelijk zweten is dat omdat je lichaamstemperatuur is gestegen, net zoals wanneer je sport of in een warme kamer zit. Dit gebeurt zelfs als je goed slaapt in een omgeving met temperatuurregeling.
Wanneer dit gebeurt versnelt je hartslag en verwijden de bloedvaten in je huid om de bloedstroom naar het huidoppervlak te stimuleren waardoor overtollige warmte je lichaam verlaat. Het resultaat: je huid wordt warm en wanneer je hartslag piekt, begin je zweten
Nachtzweten verwijst naar overmatig zweten in je slaap. Als je de temperatuur in je slaapkamer echter ongewoon hoog houdt of als je in te veel kleding slaapt, kan je tijdens je slaap gaan zweten, wat normaal is.
Om onderscheid te maken tussen nachtzweten dat voortkomt uit medische oorzaken en nachtzweten die optreden omdat de omgeving te warm is, verwijzen artsen over het algemeen naar echt nachtelijk zweten als “ernstige opvliegers die ‘s nachts optreden en die nachtkleding en lakens kunnen doordrenken, die geen verband houden met een oververhitting”.
Als je naast veel zweten in je slaap ook last hebt van gewichtsverlies, koorts of koude rillingen, lichaamspijn of gewrichtspijn is het verstandig een arts te raadplegen.

Wat is de reden van veel zweten in je slaap?
Slaapkamertemperatuur
Een gezellig knusse en warme omgeving kan nuttig om in slaap te vallen. Net zoals andere zoogdieren nesten bouwen voor het slapengaan, trekken wij pyjama’s aan en kruipen we onder dekens wanneer we gaan slapen. Studies hebben ook aangetoond dat mensen sneller in slaap vallen na een warm bad, douche of voetenbad.
Maar als je het ‘s nachts te warm krijgt en je hebt een heel dik dekbed, dan zal je lichaam proberen de temperatuur te regelen. Ons gebruikelijke circadiaanse ritme omvat een kleine, gestage daling van de lichaamstemperatuur gedurende de nacht. Zweten is een normale, fysiologische reactie om die lagere temperatuur te bereiken of te behouden. Sommige mensen zweten meer dan andere mensen.
Voor een comfortabele nachtrust beveelt de National Sleep Foundation een slaapkamertemperatuur van tussen de 16 en 21 graden Celsius aan. Als je je slaapkamer niet zo koel kunt houden, kun je proberen een strategisch geplaatste ventilator toe te voegen. Overschakelen naar lichter beddengoed of nachtkleding kan ook helpen.
Als je normaal gesproken met een partner slaapt, kun je ook een paar nachten apart proberen te slapen om te zien of dat helpt. Het kan voorkomen dat je partner net een hogere lichaamstemperatuur heeft maar dat het voor jou aanvoelt alsof er een oven van 200 graden naast je licht te ronken. Hierdoor lig jij vervolgens de hele nacht te zweten.

Medische oorzaken
Als je ‘s nachts veel zweet, zelfs nadat je je kamertemperatuur hebt verlaagd of andere stappen hebt genomen om je slaapkamer te koelen, kan het de moeite waard zijn om een arts te raadplegen om mogelijke medische oorzaken te overwegen.
Wanneer je koorts krijgt, is dit een teken dat je immuunsysteem hard aan het werk is om te reageren op een soort bacteriële of virale infectie. De koude rillingen die vaak gepaard gaan met koorts zijn het gevolg van spiersamentrekking en ontspanning, waardoor de kerntemperatuur van het lichaam stijgt. Wanneer die kerntemperatuur te hoog wordt, is zweten de perfecte manier van je lichaam om het terug te brengen naar het normale bereik.
Elke infectie die koorts veroorzaakt, kan leiden tot zweten overdag of ’s nachts. Er zijn echter een paar ernstige ziekten, waaronder tuberculose, H.I.V. infectie, endocarditis (ontsteking van het slijmvlies van je hartkleppen en kamers), malaria en mononucleose, die specifiek in verband zijn gebracht met nachtelijk zweten.
Nachtzweten kan ook een symptoom zijn van endocriene aandoeningen, zoals een schildklierprobleem. Je schildklier is een onderdeel van je lichaam dat betrokken is bij de lichaamstemperatuur. Dat komt omdat je schildklierhormoon de warmteproductie reguleert. Hoewel een onderproductie van schildklierhormoon (hypothyreoïdie) ervoor zal zorgen dat je het waarschijnlijk de hele tijd koud hebt, veroorzaakt het produceren van te veel schildklierhormoon (hyperthyreoïdie) vaak gevoeligheid voor hitte en kan nachtelijk zweten, overmatig zweten, angst en slaapproblemen veroorzaken. Eenvoudige schildklierbloedonderzoeken kunnen bepalen of een schildklieraandoening jouw symptomen veroorzaken.
Sommige mensen met zure reflux of de meer ernstige gastro-oesofageale refluxziekte (GERD) kunnen zowel ‘s nachts brandend maagzuur als overmatig zweten ervaren.
Mensen met GERD ervaren gedurende enkele weken minstens twee keer per week maagzuur.
Andere gezondheidsproblemen die nachtzweten kunnen veroorzaken zijn:
- Hypoglykemie: een lage bloedsuikerspiegel kan zweten veroorzaken. Mensen die insuline of orale diabetesmedicatie gebruiken, kunnen ‘s nachts hypoglykemie hebben die gepaard gaat met zweten.
- Hormoonaandoeningen: Zweten of blozen kan worden gezien bij verschillende hormoonaandoeningen zoals hyperthyreoïdie (hyperactieve schildklier), carcinoïdsyndroom en bijniertumoren.
- Neurologische aandoeningen: Neurologische aandoeningen, waaronder beroerte en autonome neuropathie, kunnen meer zweten veroorzaken en kunnen leiden tot nachtelijk zweten.
- Menopauze: de opvliegers die gepaard gaan met de menopauze kunnen ‘s nachts optreden en zweten veroorzaken. Dit is een veel voorkomende oorzaak van nachtelijk zweten bij vrouwen. Als nachtelijk zweten in de menopauze een goede nachtrust verstoort, is het de moeite waard om met je arts te praten over behandelingsopties.
- Kanker: Nachtelijk zweten is een vroeg symptoom van sommige vormen van kanker. De meest voorkomende vorm van kanker die gepaard gaat met nachtelijk zweten is lymfoom. Mensen met niet-gediagnosticeerde kanker hebben echter vaak ook andere symptomen, zoals onverklaarbaar gewichtsverlies en koorts.

Medicatie
Veel medicijnen kunnen ertoe leiden dat je veel gaat zweten in je slaap. Een van de meest voorkomende boosdoeners zijn antidepressiva, diabetesmedicatie en bepaalde hormonale therapieën.
Andere medicijnen die ertoe kunnen leiden dat je veel zweet in je slaap zijn:
- Steroïden, zoals prednison
- Niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s), zoals ibuprofen of naproxen
- Pijnstillers (meestal verdovende middelen op recept), zoals hydrocodon
- Medicijnen voor geestelijke gezondheid (zoals antipsychotica en antidepressiva), waaronder trazodon en bupropion
- Hormoon blokkerende geneesmiddelen die worden gebruikt voor de behandeling van kanker, zoals tamoxifen
Neem contact op met je huisarts of apotheker als je je zorgen maakt dat het feit dat je veel zweet in je slaap een bijwerking van je medicatie.
Slaapstoornis
Bij het gebruik van slaapmedicatie kan nachtzweten ook optreden omdat er in dit geval vaak sprake is van een abnormale ademhaling tijdens het slapen. Dit is vaak een teken van slaapapneu. Studies hebben aangetoond dat nachtelijk zweten ook kan worden geassocieerd met slapeloosheid, het restless legs syndroom en narcolepsie.

Stress
Onze stresshormonen zijn krachtige regulatoren van de lichaamstemperatuur. Bedenk hoe, wanneer je angstig of bang bent, je hart sneller begint te pompen, je adem oppervlakkig wordt en je een beetje rood begint te worden. Dit zijn allemaal manieren waarop je lichaam je voorbereidt om als het ware te kunnen vluchten. Wanneer de stressreactie van het lichaam chronisch wordt geactiveerd, leidt dit tot veranderingen in hartslag, metabolisme en lichaamstemperatuur. En dat maakt het moeilijker voor je lichaam om volledig te rusten en zichzelf te reguleren als je slaapt
Stress en angst zijn ook veelvoorkomende oorzaken van nachtzweten. Naast veel zweten in je slaap zullen er vaak ook andere symptomen zijn, zoals stemmingswisselingen, slaapproblemen, extreme droefheid of hyperactiviteit, of constante vermoeidheid.
Als stress of angst de oorzaak is van veel zweten in je slaap, kan je arts gesprekstherapie, een antidepressivum of veranderingen in levensstijl aanbevelen.
Voedingsmiddelen
Alle voedingsmiddelen en dranken die we consumeren hebben invloed op onze bloedsuikerspiegel (glucose). Je lichaam gebruikt dit voor energie. Simpel gezegd komt glucose in de bloedbaan nadat we koolhydraten hebben gegeten. De alvleesklier produceert een hormoon genaamd insuline om de glucose op een optimaal niveau te houden. Wanneer je iets eet of drinkt waardoor de glucose erg hoog wordt, bijvoorbeeld veel koolhydraten, suiker of alcohol, kan er een boemerangeffect optreden: je bloedsuikerspiegel daalt uren later naar een te laag niveau. Je lichaam maakt overtollige adrenaline aan, waardoor je gaat zweten. Zodra je bloedsuikerspiegel weer normaal is, moet het zweten stoppen
Bepaalde pittige voedingsmiddelen die capsaïcine bevatten, activeren dezelfde zenuwen die je een warm gevoel geven, hierdoor gaat je lichaam zweten om af te koelen. Het is aan te raden om pittig voedsel vlak voor het slapen gaan te vermijden.
Een slaapmutsje lijkt misschien een goede manier om te ontspannen. Maar als je bezweet wakker bent geworden, kan het zinvol zijn om over te schakelen op een sapje. Alcohol verwijdt de bloedvaten in de huid, wat kan leiden tot zweten.

Hoe kan je veel zweten in je slaap voorkomen?
Let op je avondpatronen
Eet je een zware maaltijd, drink je alcohol of sport je tot laat in de avond? Dan kan dit een oorzaak zijn van het feit dat jij veel zweet in je slaap. Probeer daarom zware maaltijden en alcohol in de uren voordat je gaat slapen te vermijden.
Je lichaam heeft na een intensieve workout 4 uur nodig om af te koelen. Als jij het heerlijk vind om ’s avonds nog even te trainen, zorg er dan voor dat je dit aan het begin van de avond doet.
Overweeg ook wat je op televisie kijkt of leest voordat je naar bed gaat. Is het vaak angstaanjagend of beangstigend? Dan kan het een goed idee zijn om dat gedrag te veranderen. Als je worstelt met depressie of angst, zoek dan de hulp van een therapeut en probeer mogelijke triggers in de uren voor het slapengaan te vermijden.
Goede slaaphygiëne
Als je last hebt van nachtelijk zweten, probeer dan je slaapkamer koel te houden, draag lichte kleding en gebruik lichtere dekens.
Een goede ventilator kan de temperatuur in de kamer ongeveer 3 graden doen dalen. Heb je een warme slaapkamer dan kan de aanschaf van een ventilator ervoor zorgen dat je minder zweet tijdens je slaap.
Lees voor meer informatie over een goede ventilator het artikel De beste ventilator slaapkamer voor een verkoelende nachtrust
Het soort beddengoed kan ook een groot verschil maken. Synthetische materialen zijn alles behalve luchtdoorlatend. Hierdoor zal je, zeker in de zomermaanden, meer kans hebben op nachtelijk zweten.
Linnen en katoen zijn daarentegen ademende materialen en daardoor ideaal voor beddengoed of nachtkleding.
Ook het gebruik van een temperatuur regulerende matrasbeschermer kan helpen voorkomen dat jij badend in het zweet wakker wordt. De beschermer heeft een vochtregulerende werking en voert transpiratievocht direct af.

Bella Donna Clima molton
Uitermate geschikt voor tijdens warme zomernachten. Deze molton houdt je matras schoon en fris en door het perfecte vochtmanagement zorgt het voor een droog en fris gevoel.
De molton is gemaakt van Tencel en is 100% biologisch afbreekbaar. Het Tencel (cellulose houtvezel) is uniek en zorgt voor een ontzettend goede vochtopname. Door snelle verspreiding over een groot oppervlak verdampt zweet snel. Zo hoef je niet bang te zijn dat je wakker wordt op een klam matras.
De elastan zorgt voor een goede pasvorm waardoor de molton goed op het matras blijft zitten. Een perfecte fit voor zowel gewone matrassen als matrastoppers.
Deze molton zorgt voor een hygiënisch slaapcomfort waarbij huisstofmijt en bacteriën geen voedingsbodem krijgen. Zo kan jij gerust en verkoelend slapen.
Zorg voor een gezond gewicht
Het dragen van extra kilo’s kan in verband worden gebracht met nachtzweten. Daarbij komt ook nog eens dat het een risicofactor is voor het ontwikkelen van obstructieve slaapapneu, waarbij de keel smaller wordt en je ademhaling beperkt.
Een gezondere levensstijl in de vorm van meer sporten en minder junkfood kan in dit geval een oplossing zijn. Ga eens wat vaker wandelen of kies voor een gezonde maaltijd.
Behandeling van nachtzweten
Nachtelijk zweten is over het algemeen een symptoom van een onderliggend probleem waarvoor medische behandeling nodig kan zijn. Meestal is de behandeling echter niet gericht op het nachtelijk zweten zelf, maar op de onderliggende oorzaak. Hormonale stoornissen, kankers en infecties behoren bijvoorbeeld tot de oorzaken van nachtelijk zweten waarbij de behandeling gericht is op de onderliggende aandoening.
Er kunnen veel verschillende soorten artsen worden geraadpleegd voor nachtelijk zweten, waaronder gynaecologen, specialisten in interne geneeskunde, kinderartsen of huisartsen.
Nachtelijk zweten als een symptoom van de perimenopauze kan, indien nodig, worden behandeld met hormoontherapie. Zowel oestrogeentherapie (ET) als gecombineerde oestrogeen- en progestageentherapie (hormoontherapie of HT) zijn met succes gebruikt om symptomen van de perimenopauze te behandelen wanneer deze ernstig of verontrustend worden.
Nachtelijk zweten als bijwerking van medicijnen kan verbeteren wanneer de medicatie wordt stopgezet of indien nodig wordt gewijzigd. In dat geval kan je arts mogelijk een alternatieve vorm van therapie voorstellen als je ernstige bijwerkingen ondervindt van het nemen van bepaalde medicatie.

Conclusie veel zweten in je slaap
Normaal of niet, veel zweten in je slaap kan oncomfortabel zijn en de slaap verstoren. Naast het verlagen van de temperatuur in je slaapkamer en het aanpassen van je nachtkleding en beddengoed, is het aan te raden om intensief sporten te vermijden vlak voordat je gaat slapen. Dit geldt ook voor het drinken van alcohol en warme dranken of een zware maaltijd te eten voordat je jouw bed in duikt. Dit kan namelijk allemaal leiden tot nachtzweten.
Veel zweten in je slaap kan ook het gevolg zijn van een onderliggend gezondheidsprobleem. Dit kan een onschuldig griepje zijn met koorts maar het kan ook iets ernstiger zijn zoals tuberculose of kanker. Ook stress, menopauze of het gebruik van bepaalde medicatie kan ervoor zorgen dat jij in een met zweet doordrenkte pyjama wakker wordt.
Vaak betekent het omgaan met nachtelijk zweten het uitproberen van een reeks individuele experimenten om erachter te komen wat voor jou werkt. Er is niets magisch, verschillende dingen werken voor verschillende mensen. En heb je alles geprobeerd en maak jij je zorgen over nachtzweten, raadpleeg dan een arts.
Heb je vragen of opmerkingen naar aanleiding van dit artikel over zweten in je slaap, laat dan gerust hieronder een comment achter. Je kan ons ook volgen op Facebook
Inhoud
Kay van den Bosch heeft gedurende ruim 5 jaar een solide loopbaan opgebouwd als Customer Service Manager en Slaapexpert binnen de slaapindustrie.
Met een achtergrond in klantenservicebeheer en slaapexpertise blijft Kay een waardevolle bron van begeleiding voor mensen die worstelen met slaapproblemen, zijn voortdurende inzet om anderen te helpen getuigt van zijn toewijding aan het welzijn van anderen.